BURDUR’DA DİYABETE KARŞI FARKINDALIK ETKİNLİĞİ: “ŞEKERİNİ KONTROL ET, YAŞAMINI TATLANDIR”

Burdur İl Sağlık Müdürlüğü, diyabetin giderek artan yaygınlığına dikkat çekmek amacıyla Dünya Diyabet Günü kapsamında bilgilendirici bir paylaşım yaptı.

Açıklamada, diyabetin; pankreasın yeterli düzeyde insülin üretememesi ya da üretilen insülinin vücut tarafından etkili biçimde kullanılamaması sonucu ortaya çıkan, metabolizmayı doğrudan etkileyen kronik bir hastalık olduğu vurgulandı. Son yıllarda diyabetli birey sayısında ciddi bir yükseliş yaşandığına da dikkat çekildi.

Türkiye’de diyabetli kişi sayısının 2021 itibarıyla 9 milyon civarında olduğu, 2024 yılına gelindiğinde bu rakamın 10 milyonu geçtiği ve mevcut projeksiyonlara göre 2035’te yaklaşık 13,4 milyon kişiye ulaşmasının beklendiği ifade edildi. Bu hızlı artışa dikkat çekmek amacıyla, 14 Kasım Dünya Diyabet Gününde bu yıl “Şekerini Kontrol Et, Yaşamını Tatlandır” temasıyla vatandaşlara şeker ölçümü yapıldığı belirtildi. Etkinlikte, diyabetin belirtileri, neden olabileceği sağlık sorunları ve korunma yolları ele alınarak; hastalığın yönetiminde sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine özellikle vurgu yapıldı.

“DİYABET ÖNLENEBİLİR VE YÖNETİLEBİLİR BİR HASTALIKTIR”

Müdürlük, yaşam tarzı değişiklikleriyle diyabetin hem önlenebilir hem de kontrol altına alınabilir bir hastalık olduğunu hatırlatarak alınması gereken temel önlemleri şöyle sıraladı:

1. Düzenli fiziksel aktivite:

Düzenli egzersizin insülin duyarlılığını artırdığı ve kan şekeri düzenini desteklediği belirtildi. Dünya Sağlık Örgütü’nün, yetişkinler için haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta ya da 75 dakika yüksek yoğunlukta aerobik egzersiz önerdiği, ayrıca haftada iki kez kas güçlendirme çalışmaları yapılmasının önem taşıdığı ifade edildi.

2. Sağlıklı beslenme:

Liften zengin, glisemik indeksi düşük besinlerin tercih edilmesi; şeker, işlenmiş gıdalar ve zararlı yağların tüketiminin azaltılması gerektiği belirtildi. Sağlıklı yağlar ve dengeli protein alımının da kilo kontrolünde etkili olduğu aktarıldı.

3. Beden kitle indeksinin korunması:

Obezitenin diyabet için temel risk faktörlerinden biri olduğu, BKİ’nin 18–24,99 aralığında tutulmasının diyabet riskini belirgin şekilde azalttığı; bunun da dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktiviteyle sağlanabileceği ifade edildi.

4. Sigaranın bırakılması:

Sigara kullanımının insülin direncini artırabileceği ve diyabet riskini yükseltebileceği, sigarayı bırakmanın yalnızca diyabet değil kalp-damar hastalıkları gibi diğer kronik hastalıkların riskini de azalttığı vurgulandı.

5. Hareketsizlikten kaçınmak:

Uzun süre oturmanın ve hareketsiz yaşamın diyabet riskini artırdığı, belirli aralıklarla ayağa kalkıp hareket etmenin metabolizma üzerinde olumlu etki yarattığı belirtildi.

Diyabet belirtileri kişiden kişiye değişebiliyor

Burdur İl Sağlık Müdürlüğü’nün açıklamasında, diyabetin erken belirtilerinin hastalığın türüne ve şiddetine göre farklılık gösterebileceği ifade edildi. Kan şekeri kontrol altına alınmadığında diyabetin; kalp-damar hastalıkları, göz hasarları, sinir sistemi bozuklukları (nöropati), cilt sorunları ve böbrek yetmezliği gibi çok sayıda ciddi sağlık problemine yol açabileceği belirtildi. Müdürlük, diyabetin erken işaretlerine karşı dikkatli olunması gerektiğini belirterek belirtileri şu şekilde aktardı:

•Aşırı susama (polidipsi): Yüksek kan şekeri böbreklerin fazla su kaybetmesine neden olarak sürekli susama hissi yaratabilir.

•Sık idrara çıkma (polüri): Böbreklerde artan sıvı atımı, idrar miktarının ve sıklığının artmasına yol açar; bu durum özellikle gece belirgindir.

•Geçmeyen açlık hissi (polifaji): Hücrelerin yeterli enerji alamaması nedeniyle sürekli açlık hissi ortaya çıkabilir.

•Yorgunluk ve halsizlik: Glikozun etkin bir şekilde enerjiye dönüştürülememesi, bitkinlik ve güçsüzlüğe neden olur.

•Ağız kuruluğu: Sıvı kaybına bağlı olarak ağızda kuruluk meydana gelir.

•Gece sık idrara çıkma (nocturia): Uyku sırasında bile idrara çıkma ihtiyacı devam edebilir.

•Bulanık görme: Yüksek kan şekeri göz merceğindeki sıvı dengesini bozarak görme bulanıklığına yol açabilir.

•Açıklanamayan kilo kaybı: Vücut, enerji ihtiyacını karşılamak için yağ ve kas dokularını kullanmaya başlarken kilo kaybı meydana gelebilir.

•Sık tekrar eden enfeksiyonlar: Diyabet bağışıklık sistemini zayıflatır; idrar yolu, deri, diş eti ve solunum yolu enfeksiyonları daha sık görülür.

•Mantar enfeksiyonları: Yüksek kan şekeri, mantar gelişimi için uygun bir ortam oluşturur; özellikle ağız içi, vajinal bölge ve deri altı mantar enfeksiyonları yaygınlaşabilir.

Açıklamada, diyabetli birey sayısındaki artışın halk sağlığını önemli ölçüde etkilediği ve sağlık sistemlerinin diyabet yönetimi için daha fazla kaynak ayırmasını zorunlu kıldığı belirtildi. Diyabetle mücadelede sağlıklı beslenme alışkanlıklarının teşvik edilmesi, hareketli yaşamın desteklenmesi ve toplumda farkındalık oluşturulmasının büyük önem taşıdığı ifade edildi. Müdürlük, bilinçlendirme çalışmalarının artmasının diyabetle mücadelede etkili bir araç olduğunu vurguladı.

HABER MERKEZİ