KADEMELİ OLARAK ŞİMDİLİK 50 MİLYON DOZ AŞI GELECEK

Sağlık Bakanı Koca, Kovid-19 aşısına ilişkin, "Önümüzdeki birkaç gün içinde teslimatının yapılması planlandı. Kademeli olarak şimdilik 50 milyon doz gelecektir." dedi

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi'ndeki Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından basın mensuplarına açıklamada bulundu, soruları yanıtladı.  Salgınla özdeşleşen, tarih boyunca "pandemi" denilince akla gelecek olan 2020 yılının son 20 gününe girilmek üzere olunduğunu ifade eden Koca, "Geçtiğimiz yıl bu tarihlerde 2020 yılı için umutlarımızı konuşuyor, yapacaklarımızı planlıyorduk. Tüm dünyayı saran bir virüs bu hayallerimizi ertelememize sebep oldu. Planlarımızı değiştirdi, enerjimizi ve vaktimizi kendisiyle mücadeleye sarf etmemize yol açtı. Bir yıl boyunca tüm dünyanın ortak gündemi pandemi oldu. Hepimizin hayatını değiştirdi, davranışlarımızı, alışkanlıklarımızı gözden geçirmemize yol açtı." ifadelerini kullandı.

Koca, virüsün bulaştığı kişi sayısının dünyada 69 milyonu bulduğunu hala da artmaya devam ettiğini, 1,5 milyonu aşkın insanın Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybettiğine işaret etti.  Yeryüzünde koronavirüsten bağımsız hiçbir ülke kalmadığını, benzer seyrin bütün ülkelerde farklı oranlarda da olsa kendini gösterdiğini aktaran Koca, "Ülkemizde sınırlarımızı kapatma dahil aldığımız önlemlerle ülkemize girişi geciktirmiş ve başlangıçta başarılı bir dönem geçirmiş olsak da bu seyirden kurtulabilmiş değiliz. Pandemi mücadelesinin başından itibaren Bilim Kurulumuz yol gösterici olarak önemli katkı sağlamıştır. İlk günden bu yana düzenli olarak toplanan kurulumuz, tüm dünyadaki ve ülkemizdeki seyri, yeni bilimsel çalışmaları ve gelişen yeni durumları sürekli olarak değerlendirmektedir." şeklinde konuştu.  Koca, bilim insanlarının hazırladıkları kılavuzlarla gelişmelere göre güncelledikleri tedavi yöntemleri ile korunma, tanı, takip ve tedavi konularında görüşlerini paylaştığını ve vatandaşları aydınlattığını dile getirerek salgının ülke içindeki yönetimine yönelik kararlarda ve uygulamaya konan tedbirlerde Bilim Kurulu'nun çalışmalarının ve önerilerinin yönlendirici olduğunu söyledi.

"KISITLAYICI TEDBİRLERİN ETKİSİNİ YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ"

Türkiye genelinde yatan hasta sayılarının arttığını bazı illerde bu durumun daha belirgin olduğuna dikkati çeken Koca, şöyle konuştu: "Doğrudan müdahaleyle birçok ilimizde artış kontrolü sağlanmış olsa da en ufak bir gevşemeye tahammülümüz olmadığını belirtmek isterim. Sınırla sayıda ilimizde yüksek risk halen devam etmektedir. Bu illerimizin valileri, sağlık müdürleri ve halk sağlığı başkanları ile tekrarlayan online görüşmelerimiz devam etmektedir. Hatay, Adana, Samsun, Antalya, Mersin ve Ordu'da vaka sayılarımız artmaya devam ediyor. Hastanelerimiz, yoğun bakımlarımız ciddi yük altında. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli, Konya, Sivas, Kahramanmaraş ve Gaziantep'te vaka artışı düşmeye başladı. Bu durum polikliniklere yansıdı ancak yatan hasta ve yoğun bakım açısından yüksek doluluk oranlarımız devam etmektedir. Bu durum karşısında daha sıkı kısıtlayıcı tedbirler kaçınılmaz olmuştur. Bilim Kurulunun önerileri doğrultusunda mesai sürelerinin kısaltılması, bazı iş yerlerinde hizmet verilmemesi, geceleri ve hafta sonlarında sokağa çıkma kısıtlaması gibi günlük hayatın akışını fazlaca etkileyen tedbirlerin uygulamaya konması ertelenemez hale geldi. Bu ay başı itibarıyla başlayan kısıtlayıcı tedbirlerin etkisini yakından takip ediyoruz. Henüz ilk günlerdeyiz. Ülke olarak birlikte hareket etmemiz, zorunlu kısıtlamalara gönüllü kısıtlamaları da ekleyerek bulaşma hızını düşürmemiz ve kısıtlılık süresini kısaltmamız mümkün olacaktır."

"KALABALIK ORTAMLAR BULAŞMAYI KAÇINILMAZ KILMAKTADIR"

Sağlık Bakanlığının ve bilim insanlarının medya aracılığıyla toplumu bilgilendirdiğini, uyarılarını yaptığını, etkili korunma tedbirlerinin uygulanması konusunda ısrarcı olduğunu hatırlatan Koca, şu bilgileri verdi: "Maske kullanımı, sosyal mesafe ve temizlik bunların başında gelmektedir. Ancak yeterli olmadığını biliyoruz. Soğuk iklim şartlarının hakim olduğu bu dönemde kapalı mekanlarda bulunma zorunluluğu daha fazla artıyor. Kalabalık ortamlar bulaşmayı kaçınılmaz kılmaktadır. Özellikle bulunduğumuz mekanların yeterince havalandırılmasının gereğine dikkat çekiyorum. Etkili korunmanın sadece kendimize karşı değil, içinde bulunduğumuz topluma ve özellikle hayatlarını ortaya koyarak bizim için mücadele veren sağlık çalışanlarımıza karşı sorumluluğumuz olduğunu ifade etmek isterim. Geçtiğimiz hafta içinden başlayan sokağa çıkma kısıtlamasına vatandaşlarımızın büyük destek verdiğini gözlemledik. Bazı noktasal ihlaller haricinde büyük uyum sağlayan vatandaşlarımıza teşekkür ediyorum. Kısıtlamaların uygulanmasına destek veren kolluk kuvvetlerimize, vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını karşılamak için bu dönemde hizmet üretmeye çabalayan sektörlere ve yerel yöneticilerimize ayrıca teşekkür ediyorum." 

Marttan sonra istedikleri takdirde Sinovac dahil olmak üzere pek çok aşıyı alabileceklerini, (2021) şubat ve mart ayı dahil aşının teslim edilebilmesi çabası içinde olduklarını belirten Koca, "Türkiye'nin ilk 2-3 üç ay içinde dünyanın birçok ülkesinden daha fazla aşıya sahip olduğunu sipariş veren ülkelere bakın görmüş olursunuz." ifadesini kullandı. Bakan Koca, Almanya'nın kendi ülkesinde üretilen Pfizer aşısını mart sonuna kadar ancak 11 milyon alabildiğini, Türkiye'nin şubat ayı sonuna kadar 50 milyona erişebildiğini ve bundan sonrası için miktarı artırma çabası ve gayreti içinde olduklarını söyledi.

Koca, Moderna aşısının dışarıya verilmediğini ve uzun vadeli sonuçlarını bilmediklerini belirterek "Pfizer'dan nisan dahil olmak üzere ne kadar aşı verebilirlerse ilk günden itibaren talepte bulunduk. Nisan ayı sonrası verilebilecek aşının bizim için önemli olmadığını söyledik. Bununla ilgili bir rakam ifade ettiler ama biz bu rakamın artırılmasını istiyoruz çünkü bizim 3 aylık zaman diliminde 100 milyona yakın aşıya ihtiyacımız var. Ne kadar erken dönemde vatandaşımızı aşıyla buluşturabilirsek kitlesel bağışıklamayı o kadar erken dönemde yapıp başarılı olacağımıza inanıyoruz." diye konuştu.

AstraZeneca aşısı için Dünya Sağlık Örgütünün çekinceleri olduğunu bildiklerini, bunu, süreç içerisinde aşabileceklerine inandıklarını aktaran Koca, şirketle irtibat halinde olduklarını gerektiğinde sipariş verebileceklerini söyledi. Koca, Rusya'da üretilen aşıda da toksikolojinin Türkiye'de CLP şartlarında yapılmasının önemli olduğunu, ülkede bunu başlattıklarını, eğer o da başarılı olursa Rusya'da üretilen aşıyı da temin etme noktasına bir sorun olmadığını vurguladı. Bakan Koca şunları kaydetti:

"Özellikle üzerinde durduğumuz vatandaşımıza güvenilir olduğunu bildiğimiz etkinliğini iyi olduğunu ortaya konduğu inaktif aşıyı daha önemsiyoruz. Çünkü diğer aşıların uzun vadeli ilk defa uygulanıyor mRNA aşıları, uzun vade sonuçlarını daha bilmiyoruz. O nedenle biz öncelikle inaktif aşıda ısrar ettik. Bunu açıkça söylüyorum. Ucuz olduğu için değil, bu anlamda güvenilir bulduğumuz için, geleneksel, doğal, bilinen aşı yöntemi olduğu için. İstediğimiz kadar aşıyı alamadık, daha fazla alma gayreti içindeyiz. Bu ilişkilerimiz de halen devam ediyor." diye konuştu.

"AŞININ ZORUNLU OLMASINI ŞİMDİLİK DÜŞÜNMÜYORUZ"

Bakan Koca, aşıların zorunlu olup olmayacağı sorusu ve Türkiye'de Faz 3 çalışmaları devam eden aşılarının sonuçlarının sorulması üzerine şunları kaydetti: "Aşının zorunlu olmasını şimdilik düşünmüyoruz. Daha çok, vatandaşımızı ikna ederek kitlesel aşılamayı yaygın yapma hedefindeyiz. Süreçte vatandaşımıza aşının güvenilirliği ve etkinliği, net izah edilirse ben birçok kimsenin bu noktada farklı yaklaşacağını inanmıyorum. Birçok kimsenin özellikle yaptıracağını inanıyorum. Çünkü biz inaktif aşının ölü virüs aşısı, bu ölü virüs aşısının yıllar boyu geçmişte bilinen bir yöntem. Uzun vadeli yan etkilerinin ne olduğunu bildiğimiz ve bu anlamda daha güvenli bulduğumuz bir aşı olduğu için vatandaşımıza etkinliği de ortaya konarak Çin Sinovac zannediyorum bir hafta içerisinde Faz 3 sonuçlarını açıklamış olacak. Biz ülkemizde bu aşının vatandaşımız üzerindeki etkinliğini görmek ve gerektiğinde aksiyon almak üzere Faz 3 çalışmasına biliyorsunuz hem Pfizer hem Sinovac aşısına izin vermiştik. Bizim kendi sonuçlarımız da zannediyorum bir hafta, on gün içerisinde açıklanmış olacak ara sonuçları. Bütün bunlar vatandaşımıza olumlu bir şekilde anlatılır, sonuçlar gerçekten olumlu olursa, ben farklı bir yaklaşım içinde olacağını düşünmüyorum. Aşıyı, yapılan kişinin HES koduna işlemiş olacağız, e-Nabız'a işlemiş olacağız. Bazı yerlere giriş-çıkış için şu an düşünmüyoruz. Fakat süreçte bu dünyada gündeme gelecek."

Bakan Koca, gelecekte aşının yaygın uygulanmasıyla birçok yapı, kuruluş ve şirketin aşı yapılmasını önemseyebileceğini, Türkiye'nin bunu düşünmediğini ama aşının yaygın uygulanması sonrasında uçağa binmek, otobüse binmek ve ulaşım için istenebileceğini, bu durumun bugünün konusu olmadığını, yaygın yapıldıktan sonra bunun doğal olarak güvenilirliğinin daha çok sağlamak için gündeme gelebileceğini vurguladı. Sinovac ve Pfizer aşılarının Faz 3 denemelerinin sonuçlarının sorulması üzerine Bakan Koca, 3 bin 700'e yakın gönüllüye 5 bin civarında doz yapıldığını, önemli bir yan etkisinin olmadığını, etkinliği ile ilgili de ara değerlendirmenin bir hafta 10 gün içerisinde paylaşılacağını söyledi. Aşıya sağlık çalışanlardan başlanarak yapmaya başlayacaklarını, daha sonra kademeli 65 yaş üstü kronik hasta ve benzeri şekilde 4 basamağı ayırdıklarını aktaran Koca, "İnaktif aşıların 2 ile 8 derece arası korunabilirliği, grip aşısı, influenza aşısı gibi olduğu için ve alt yapımız da çok müsait olduğu için, birini basamak sağlık hizmetlerinin çok güçlü olması ile Türkiye'de birçok ülkeden farklı bir şekilde daha yaygın bu aşıyı yapabileceğimizi söylemek istiyorum. Biz, çocukluk çağı aşılarımızda şu an pandemi yılı olmasına rağmen yüzde 98'lere varan oranda aşılamayı becerebilmiş bir ülkeyiz. Birinci basamak Sağlık Hizmetleri dahil olmak üzere aile sağlığı merkezlerimiz, toplum sağlığı merkezlerimiz, eczanelerimiz, sağlık kuruluşlarımız, hastanelerimiz dahil olmak üzere bütün yapılarımızı değerlendirmek istiyoruz, bununla ilgili bir strateji belirliyoruz yani kimlere ne zaman, nerede, nasıl yapılması gerektiği ile ilgili, bunu da zaten açıklamış olacağız." değerlendirmesinde bulundu. Aşının 11 Aralık'tan sonra Türkiye'ye geleceğini söylediklerini anımsatan Koca, sözlerini şöyle sürdürdü: "3-4 gün içerisinde aşı ülkemize gelebilir. Öyle düşünüyoruz bütün izinleri alınmış oldu ve geldikten sonra iki hafta Halk Sağlığı ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuzun Laboratuvarlarında 2 hafta güvenli testleri yapıldıktan sonra kullanıma geçilmiş olacak. Bu sadece için Sinovac için geçerli değil, Pfizer için de geçerli, yarın olabilecek diğer aşılar için de geçerli Türkiye'de uyguladığımız bütün aşılarda bu güvenlik testi dediğimiz 2 haftalık laboratuvar incelemesinden geçmedikçe biz herhangi bir kullanıma izin vermiyoruz. Muhtemelen bu durumda aralık sonu itibarıyla, ay sonu itibarıyla sağlık çalışanlarımızdan başlayarak başlamış olacağız. İlk gelecek parti aralık ve ocak ayı için 20'şer milyon toplam 40 milyondu. Şubat ayı için 10 milyon. 20 milyonun ilk 3 milyonu gelmiş olacak önümüzdeki günlerde..."Etkili korunma tedbirlerinin uygulanması konusunda ısrarcı olduklarını belirten Koca, "Maske kullanımı, sosyal mesafe ve temizlik bunun başında gelmektedir. Ancak yeterli olmadığını biliyoruz. Soğuk iklim şartlarının etkili olduğu bu dönemde, kapalı mekanlarda bulunma zorunluluğu daha fazla. Kalabalık ortamlar bulaşmayı kaçınılmaz kılmaktadır." dedi.Kapalı mekanların havalandırılması gerektiğine işaret eden Koca, etkili korunmanın kişinin sadece kendisini koruması olmadığını vurguladı. Koca, "İçinde bulunduğumuz topluma ve özellikle hayatlarını ortaya koyarak bizim için mücadele veren sağlık çalışanlarına karşı sorumluluğumuz olduğunu ifade etmek isterim." diye konuştu.

"AŞI ÖNCELİKLERİNİ BİLİM KURULU BELİRLEYECEK"

Bakan Koca, Bilim Kurulunca belirlenen önceliklere göre aşılamanın yapılacağını bildirdi. Bu aşamaların hızlı bir şekilde geçilebilmesi için tüm imkanların değerlendirileceğini dile getiren Koca, sözlerini şöyle sürdürdü: "Aşı, 14-21 gün arayla iki doz halinde uygulanacaktır. Aşı kampanyası kapsamında vatandaşlarımıza bedelsiz olarak verilecek ve başta aile sağlığı merkezleri olmak üzere sağlık kuruluşlarımızda yapılacaktır. Aşı yaptıran vatandaşlarımız sisteme aşıyı yapan sağlık kuruluşumuz tarafından kaydedilecektir. Böyle test sonuçları ve temaslılarda olduğu gibi aşılı olan vatandaşlarımız da merkezi bir veri tabanından takip edilecektir."

Bu mücadelenin herkesi kapsayan bir mücadele olduğuna işaret eden Koca, her vatandaşın bu sorumluluğunun bilinciyle hareket etmesini istedi. Bu mücadeleyi aksatacak her türlü davranış, açıklama ve iddianın enerji kaybına yol açacağını ifade eden Koca, şunları kaydetti: 

"Ülke olarak birlikte hareket etmemiz zorunlu, kısıtlamalara gönüllü kısıtlamaları da ekleyerek bulaşma hızını düşürmemiz ve kısıtlılık süresini düşürmemiz mümkün olacaktır. Daha önce ortalama 10 yıl gibi bir sürede geliştirilen aşı geliştirme çabaları 1 yıl gibi kısa bir süreye sığdırılmıştır. Gelişmeler umutlarımızı erkene çekiyor. Umutlarımızın hayata geçmesi hep birlikte hareket etmemizle mümkün olacaktır. Tüm dünya ile birlikte salgın hastalık döneminden geçiyoruz."

"Birbirimizle mücadele ederek salgına karşı başarılı olamayız." diyen Koca, mücadelede herkesin aynı tarafta olduğunu hatırlattı. Siyasi mülahaza ve başka saiklerle salgının yönetimini tehlikeye atmaya hiç kimsenin hakkı olmadığını belirten Koca, ortak bir savaş içerisinde olunduğunu ve bu süreçte siyasi hesapla hareket edilmemesi gerektiğini kaydetti.

Kovid-19'a karşı birlikte hareket etmek zorunda olduklarını vurgulayan Koca, "Salgın hastalıkla mücadele, taraflı tarafsız herkesin ön yargısız destek olması, katılması gereken milli bir seferberlik halidir. Bilgi kirliliğinin had safhada olduğu bu ortamda, aslı olmayan iddialara lütfen itibar etmeyelim. Hesaplaşma kaygısı ve güdüsüyle mücadelemize halel getirmeyelim. Bu, ulusal anlamda milletçe hepimizin, küresel anlamda insanlığın mücadelesidir. Mücadele ancak birlikte kazanılır." dedi.

Salgının seyrinin şehirlere göre gösterildiği tablo üzerinden bilgi veren Koca, Hatay başta olmak üzere Mersin, Adana, Antalya, Samsun, Ordu ve İzmir'de vaka sayısının arttığını bildirdi.

Koca, Ankara, İstanbul, Uşak ve diğer birçok ilde ise vaka sayısının düşmeye başladığını açıkladı.

Yoğun bakım doluluk oranlarıŞehir bazında hastanelerdeki doluluk oranlarını tablo üzerinden anlatan Koca, şu bilgileri paylaştı:"İstanbul'da vaka sayısının azaldığını ama hastane yükünün halen devam ettiğini, artış hızının düştüğünü söyleyebilirim. İstanbul'da yoğun bakım doluluk oranı yüzde 68,2, serviste doluluk oranı ise yüzde 58,6, solunum cihazı doluluk oranı yüzde 40,2. Ankara'da yine benzer şekilde vaka sayısı düşmeye başladı ama hastane yükü, sağlık kuruluşlarımızın yükü hala devam ediyor. Burada yoğun bakım doluluk oranımız yüzde 73,5, servisteki doluluk oranımız ise yüzde 57,7, solunum cihazı doluluk oranı yüzde 31. İzmir'de artış hızı devam ediyordu. Son 2 günden bu yana artış hızının düştüğünü ama hastanelerimizdeki yükün önemli oranda artış içinde olduğunu söylemek istiyorum. Burada yoğun bakım doluluk oranı yüzde 77,6'ya kadar çıkmış durumda, servis doluluk oranı yüzde 57,9, solunum cihazı doluluk oranı ise yüzde 56,5."

"AĞIR HASTA SAYIMIZIN ARTIŞ HIZI DÜŞTÜ"

Günlük Koronavirüs Tablosu'nu açıklayan Koca, bugünkü test sayısının 204 bin 411'e ulaştığını ifade ederek, vaka sayısının 31 bin 712, hasta sayısının 6 bin 213, hayatını kaybedenlerin sayısının 217 olduğunu bildirdi. Koca, bugün iyileşen hasta sayısının 5 bin 846 olduğunu belirterek, toplam verilere ilişkin şu bilgileri paylaştı: "Toplam test sayımız 20 milyon 294 bin 377 oldu. Toplam hayatını kaybeden vatandaşlarımızın sayısı ise 15 bin 531'e ulaşmış durumda. Ağır hasta sayımızın artış hızı düştü, ağır hasta sayımız 5 bin 901 oldu. Genelde 100-150 gibi her gün ilave olurdu. Bu artış hızı bugün azalmış durumda. Filiasyon, ortalama temaslı tespit süresi 10 saat, filiasyon oranı yüzde 100'e yakın devam ediyor. Özellikle filiasyon ekip sayılarımızı bu dönemde önemli oranda artırmış olduk. Şu an 16 bine çıkmış durumda."Koca, böylece temaslıların tespit süresinin giderek azaldığına işaret ederek, "Hastayı erken dönemde izole etmemiz bu anlamda önemli. Test çalışma süresini de numuneden alımdan, kabul ve onay dahil olmak üzere 9 saate kadar indirmiş durumdayız. Test kapasitemizi de ciddi oranda arttırdığımız halde süreyi de kısaltmış olduk. Yarından itibaren geçmişe dönük, 29 Temmuz'dan itibaren bugüne kadar olan vaka sayılarını da tabloda toplu bir şekilde vereceğiz. Onu da görmüş olacağız." diye konuştu.

YILBAŞI KISITLAMAYA TABİ 

Koca, yılbaşında yeni bir kısıtlamanın olup olmayacağıyla ilgili soruyu, "Yılbaşı gecesi de kısıtlamaya tabi ama gün sayısının artıp artmama durumunu gelecek haftanın sonuçları ve salgının seyri belirleyecektir." şeklinde cevapladı. Aşıların kimlere uygulanacağıyla ilgili soruya ise Bakan Koca, "Hamileler için düşünülmüyor. 18 yaş altı için şu an düşünülmüyor. 18 yaş altı için de Çin'de çalışma devam ediyor. Zannediyorum haziran ayı gibi açıklanmasını bekliyoruz. Süreçte aşının 18 yaş altı Faz 3 uygulamalarının sonuçları haziran ayına kadar çıkmış olacak. O dönem 18 yaş üstü herkesi aşılayabilirsek, sonuçlarla birlikte gerektiğinde 18 yaş altına geçilebilir." ifadelerini kullandı.

"PANDEMİDE MÜCADELEYİ GÜÇLÜ KILMAMIZ GEREKİYOR" 

Bakan Koca, bu hastaya üç defa PCR testi yapıldığını ve sonuçlarının negatif çıktığını aktararak, şöyle devam etti: "Tedbir alınsın diye üst tarafa ölüm şekline 'bulaşıcı hastalıklar' yazılıyor. Her bulaşıcı hastalık Kovid değil. Esas Kovid yukarıya yazılmaz. Aşağıda ölüm nedeni yazılır. Dolayısıyla şu dönemde bütün vatandaşlarımıza bir ve beraber, daha çok güven vererek pandemide mücadeleyi güçlü kılmamız gerekiyor. Bu anlamda herkesin üzerine düşeni sonuna kadar yapma gayreti içinde olması, herkesin icraata odaklanması gerekiyor. Bizim salgın yönetimini siyasi beklentilere harcamamamız gerekiyor." 

AŞILAMA ÇALIŞMALARI 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, aşılama çalışmalarında öncelikli gruplar dışında aşının kimlere yapılacağına ilişkin soru üzerine, Bilim Kurulunun bir stratejiyle aşının kimlere, nasıl yapılması gerektiğini bütün detaylarıyla şekillendirdiğini ve planladığını aktardı.

Koca, "Biz bunu günbegün de açıklamış olacağız. Burada iletişimi de güçlü kılmak istiyoruz. İlk başlanacak sağlık çalışanlarımız olacak. Sağlık çalışanlarımıza da kaç günde nasıl yapılacağını da deklare etmiş olacağız. Devamında kimlerin bir yoğunluk olmadan, herhangi bir sorun oluşturmadan vatandaşımızın kolay erişebileceği bir yaklaşım tarzını benimsemeye, geliştirmeye çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.

 AA